Medeniyetler beşiği, turizm ve kültür şehri Şanlıurfa’mızın kimliğiyle bağdaşmayan basit gibi görünen ama herkesi ilgilendiren ciddi bir sorunu var.
Yüz binlerce insanın çalışıp, gezip, alışveriş yaptığı şehrimizin kalbinde insanlar umumi tuvalet sorunu yaşıyor.
Şanlıurfa’da Köprübaşından başlayan Balıklıgöle kadar uzanan güzergah üzerinde Atalarımız,camii inşa ederken yanı başına umumi tuvalet ve gusulhane yaptırmıştı yıllar önce.
Köprübaşından başlayıp,Bahçelievler,Şehitlik Sırrın,Karaköprü güzergahında ise modern binalar yapıldı ama en önemli unsur olan umumi tuvaletler unutuldu.
Bir zamanlar,Köprübaşında mülkiyeti belediyeye ait olan köprü’nün üzerinde umumi tuvalet ihtiyacını gidermek üzere yer altına umum tuvalet yaptırılmıştı şehrimizin nüfusu ve yaz aylarında gelen yerli ve yabancı turist sayısının artmasına karşın umumi tuvalet sayısı artmadığı gibi yeraltı tuvaleti de kaldırıldı. Neden kaldırıldığını kimse anlamadı bilmedi.
Erkekler tuvalet ihtiyaçlarını Camii avlularında bulunan tuvaletlerde giderebiliyor. Ya kadınlarımız?
Utana sıkıla işletmelerden tuvalet kullanma izini isteyen kadınların görüntüleri de son bulmalıdır.
Haliliye ve Eyyubiye ilçelerimizde konforlu, temiz ve bakımlı umumi bir tuvalet yoktur. Camilerin tuvaletlerini anlatmaya zaten gerek yok. Umumi tuvalet sorunu yaz aylarında insanların akın ettiği şehir merkezinde yaşanmaktadır. Atatürk Bulvarında tuvalet bulmak mümkün değil.
2000 yılında dönemin Sağlık Bakanı Doç. Dr. Osman Durmuş imzasıyla yayınlanan Genelgede şehir ve kasabalar ile köylerde yeterli miktarda umumi helanın bulunması, umumi tuvaletlerin gerekli teknik ve hijyenik şartlara sahip olmaları, fert, toplum ve çevre sağlığının korunması açısından önem arz ettiği belirtilmiş. Yine aynı genelgede tuvaletlerin gerekli teknik ve hijyenik şartlar ile "TS 8357- Halka ve Müşterilere Açık WC'lerin Sınıflandırılması ve Özellikleri" Standardındaki özelliklere uygun olmalarına dikkat çekilerek şöyle denilmiş;
"Helaların yapımı, kullanımı, bakımı ve temizliği ile çevre ve toplum sağlığı açısından önemi, vücut hijyeni gibi konularda ilgililerin ve halkın eğitiminin temini; Şehir ve kasabalar ile köylerde, yeterli miktarda umumi helaların bulunması, umumi helaların gerekli teknik ve hijyenik şartlara sahip olmaları, açıkta def'i hacet etmenin (ihtiyaç giderme) önlenmesi, vücut hijyenine ilişkin halkın eğitimi için Valiliklerce gerekli her türlü tedbirin alınması ve aldırılması, Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları, Köy İhtiyar Heyetleri, İl ve İlçe Umumi Hıfzıssıhha Meclisleri ve Kamuoyuna duyurulması arz ve rica olunur"
Genelgede özetle Umumi Tuvalet yapılmasının yasal bir zorunluluk olduğu bildirilmiş.
Tuvalet ihtiyacı kadar tuvalet kullanımı ve eğitimi de önemlidir. Tuvalet temizliği bir insanın, evin, kurumun, işletmenin, şehrin uygarlık göstergesidir. Bu dün de bugünde böyledir. O nedenle evlerde, okullarda, eğitim kurumlarında, camilerde tuvalet kültürünün insanlara anlatılması ihtiyacı var. Zira uygarlık tuvalet kültürüyle başlar.
Belediyelerimiz umumi tuvalet yapımı ve özel tuvalet işletilmesini yap-işlet modeliyle teşvik için çalışma başlatmaları gerekir. Belediyelerin, resmi ve özel kuruluşların ortak organizasyonuyla şehrimizde "Temiz Tuvalet Kampanyası" başlatılması tuvalet kültürünün yerleşmesi ve farkındalık yaratılması bakımından yararlı olur.